Ροή ειδήσεων

Σε διαγωνισμό που διεξάγεται σύμφωνα με το άρθρο 9 του Π.Δ. 09/1985 («ελεύθερη συμπλήρωση τιμολογίου»), επιτρέπεται επιμέρους τιμές άρθρων του Τιμολογίου, είτε αναλυτικές είτε κατ’ αποκοπή, να είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες τιμές του Τιμ

Σε διαγωνισμό που διεξάγεται σύμφωνα με το άρθρο 9 του Π.Δ. 09/1985 («ελεύθερη συμπλήρωση τιμολογίου»), επιτρέπεται επιμέρους τιμές άρθρων του Τιμολογίου, είτε αναλυτικές είτε κατ’ αποκοπή, να είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες τιμές του Τιμολογί

απαντά ο Νομικός Σύμβουλος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Αν. Γακίδης

 
Με τις διατάξεις των άρθρων 5 έως και 9 του Π.Δ. 609/1985 ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «¶ρθρο 5: Συμβατικά τεύχη. …….. 3. Ο προϋπολογισμός της υπηρεσίας αποτελεί ένδειξη της προεκτίμησης του κόστους του έργου και ανώτατο όριο προσφοράς όταν η διακήρυξη δεν ορίζει ρητά ότι επιτρέπονται προσφορές μεγαλύτερες από τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας ή αρνητικές εκπτώσεις, ανάλογα με το εφαρμοζόμενο σύστημα υποβολής προσφοράς. Ο προϋπολογισμός μπορεί να είναι αναλυτικός ή να περιλαμβάνει κατ’ αποκοπή τίμημα για το έργο ή τμήματά του ….. ¶ρθρο 6: Σύστημα προσφοράς με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης. 1. Το σύστημα προσφοράς ενιαίου ποσοστού έκπτωσης (περιπτ. α παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 1418/84) εφαρμόζεται ιδίως σε έργα που ο προϋπολογισμός τους δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο μέχρι το οποίο γίνονται δεκτές εργοληπτικές επιχειρήσεις Α΄ τάξης. 2. Οι συναγωνιζόμενοι προσφέρουν ενιαία έκπτωση στις τιμές του Τιμολογίου της υπηρεσίας, που εκφράζεται σε ακέραιες μονάδες επί τοις εκατό. Αν η υπηρεσία δεν χορηγήσει έντυπο προσφοράς, οι διαγωνιζόμενοι τη συντάσσουν σε δικό τους έγγραφο. ¶ρθρο 7: Σύστημα προσφοράς με επιμέρους ποσοστά έκπτωσης. 1. Το σύστημα προσφοράς επιμέρους ποσοστών έκπτωσης κατά ομάδες τιμών (περιπτ. β παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 1418/84) εφαρμόζεται ιδίως όταν είναι μεγάλο το πλήθος των τιμών μονάδας με τις οποίες θα καταρτισθεί η σύμβαση .……… 3. Οι συναγωνιζόμενοι προσφέρουν επιμέρους ποσοστά έκπτωσης για κάθε ομάδα τιμών του τιμολογίου και του προϋπολογισμού, εκφραζόμενα σε ακέραιες μονάδες επί τοις εκατό. Είναι δυνατό, σε κάποια ή κάποιες ομάδες εργασιών η προσφερόμενη έκπτωση να είναι μηδενική ή αρνητική, με την προϋπόθεση ότι η συνολική έκπτωση είναι θετική. Η τελευταία αυτή προϋπόθεση δεν ισχύει αν το ορίζει ρητά η διακήρυξη σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 5. 4. Τα επιμέρους ποσοστά έκπτωσης πρέπει να βρίσκονται σε ομαλή σχέση μεταξύ τους. Για τον έλεγχο της ομαλότητας υπολογίζεται για κάθε μειοδότη το συνολικό ύψος προϋπολογισμού προσφοράς που διαμορφώνεται, μετά την αφαίρεση από κάθε ομάδα εργασιών της έκπτωσης που προσφέρθηκε. Με σύγκριση του προϋπολογισμού που προκύπει, προς τον αρχικό προϋπολογισμό της υπηρεσίας χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κονδύλιο για απρόβλεπτα, συνάγεται η μέση έκπτωση επί τοις εκατό Εμ του υπόψη μειοδότη. Ομαλή είναι η προσφορά όταν κανένα επιμέρους ποσοστό έκπτωσης Ει δεν είναι μικρότερο από 1,10 Εμ-10% ούτε μεγαλύτερο από 0,90 Εμ+10%. 5. Προσφορά που έχει αποκλίσεις από τα όρια της προηγούμενης παραγράφου είναι απαράδεκτη. Κατ’ εξαίρεση, αν οι αποκλίσεις των ποσοστών εκπτώσεων προς τα άνω ή προς τα κάτω δεν υπερβαίνουν το 0,10 (1-Εμ) και αφορούν ομάδα ή ομάδες εργασιών που αθροιστικά η αξία τους στον προϋπολογισμό της υπηρεσίας δεν ξεπερνά το 5% και προκειμένου να γίνει η κατακύρωση της δημοπρασίας, η προσφορά ομαλοποιείται με αύξηση στο κατώτερο όριο ομαλότητας της παρ. 4 όλων των ποσοστών έκπτωσης που υπολείπονται από αυτό και η σύμβαση θεωρείται καταρτισμένη με τα ποσοστά αυτά και τα αντίστοιχα ποσά, όπως διορθώνονται από την Επιτροπή Εισήγησης για Ανάθεση. Τα επιμέρους ποσοστά που είναι μεγαλύτερα από το ανώτατο όριο ομαλότητας δεν θίγονται στην καταρτιζόμενη σύμβαση …….. ¶ρθρο 9: Σύστημα προσφοράς με ελεύθερη συμπλήρωση Τιμολογίου. 1. Το σύστημα προσφοράς με ελεύθερη συμπλήρωση ανοικτού τιμολογίου (περιπτ. δ παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 1418/1984) μπορεί να εφαρμόζεται σε έργα ανεξάρτητα από προϋπολογισμό όταν οι ποσότητες των εργασιών έχουν προμετρηθεί χωρίς κίνδυνο συμβατικών σφαλμάτων και δεν αναμένονται κατασκευαστικές αποκλίσεις. Στο σύστημα αυτό οι τιμές του Τιμολογίου μπορεί να είναι αναλυτικές ή περιληπτικές για ολοκληρωμένα τμήματα σύνθετων εργασιών ή να είναι κατ’ αποκοπή τιμές για ευρύτερα τμήματα του έργου ή για όλο το έργο. 2. Στους ενδιαφερομένους χορηγούνται απ’ την υπηρεσία για υποβολή στο διαγωνισμό ασυμπλήρωτα τιμολόγια και προϋπολογισμός όπως και στο σύστημα του προηγούμενου άρθρου. 3. Οι συναγωνιζόμενοι προσφέρουν τιμές συμπληρώνοντας το ασυμπλήρωτο τιμολόγιο και προϋπολογισμό, όπως στο σύστημα του προηγούμενου άρθρου χωρίς όμως καμία δέσμευση ομαλότητας. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις της παρ. 3 του προηγούμενου άρθρου. Η τεκμαρτή έκπτωση στο σύστημα αυτό για τις περιπτώσεις κανονισμού νέων τιμών προκύπτει με ανάλογη εφαρμογή της παρ. 4 του προηγούμενου άρθρου (Σ.Σ. Οι διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 8 του Π.Δ. 609/1985, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν μετά την παραπομπή σ’ αυτές από την παρ. 3 του άρθρου 9 του ίδιου Π.Δ. έστω και αν το άρθρο 8 θεωρείται καταργηθέν με το άρθρο 2 παρ. 1 του Ν. 2940/2001, έχουν ως εξής: «3. Οι συναγωνιζόμενοι προσφέρουν τιμές, συμπληρώνοντας τα ασυμπλήρωτα τιμολόγια και προϋπολογισμό με τις προσφερόμενες από αυτούς τιμές. Συμπληρώνουν ακόμα τα γινόμενα ποσοτήτων επί τις τιμές, τα επιμέρους και το γενικό άθροισμα, το ποσό για γενικά έξοδα και όφελος εργολάβου (Γ.Ε. και Ο.Ε.) βάσει του αναγραφόμενου στο έντυπο ποσοστού αν προβλέπεται χωριστά, και το συνολικό άθροισμα του προϋπολογισμού προσφοράς. Όλες οι τιμές στο τιμολόγιο συμπληρώνονται ολογράφως επί ποινή απαραδέκτου. Τυχόν αριθμητική αναγραφή τιμής στο τιμολόγιο δεν λαμβάνεται υπόψη. Αν υπάρχει διαφορά μεταξύ των αριθμητικών τιμών του προϋπολογισμού και των τιμών του τιμολογίου, ο προϋπολογισμός διορθώνεται με βάση τις ολόγραφες τιμές του τιμολογίου. Επίσης διορθώνονται τυχόν σφάλματα στα γινόμενα και τα αθροίσματα του προϋπολογισμού, ο οποίος ισχύει όπως διορθώθηκε. Αν υπάρχουν διαφορές τιμών ή λάθη σε μεγάλη κλίμακα, μπορεί η προσφορά να κριθεί απαράδεκτη. 4. Οι προσφερόμενες επιμέρους τιμές μονάδας του τιμολογίου πρέπει να βρίσκονται σε ομαλή σχέση αυξομείωσης προς τις αντίστοιχες τιμές του τιμολογίου της υπηρεσίας. Για τον έλεγχο της ομαλότητας, υπολογίζεται για κάθε μειοδότη, με σύγκριση του προϋπολογισμού προσφοράς, προς τον προϋπολογισμό υπηρεσίας (χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κονδύλιο για απρόβλεπτα) η μέση τεκμαρτή προσφερόμενη έκπτωση Εμ. Ομαλή είναι η δοσμένη προσφορά όταν καμία προσφερόμενη τιμή Τι δεν είναι μικρότερη από 0,90. Το. (1-Εμ) ούτε μεγαλύτερη από 1,10. Το. (1-Εμ), όπου Το είναι η αντίστοιχη τιμή στο Τιμολόγιο υπηρεσίας».
Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτουν τα εξής σχετικά με το σύστημα προσφοράς με ελεύθερη συμπλήρωση Τιμολογίου (άρθρο 9 του Π.Δ. 609/1985):
Ότι ο συνολικός προϋπολογισμός της προσφοράς του διαγωνιζόμενου δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερος από τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας, ο οποίος αποτελεί και το ανώτατο όριο προσφοράς ή, με άλλα λόγια, ότι η μέση τεκμαρτή έκπτωση πρέπει να είναι θετική (σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 5 του Π.Δ. 609/1985). Υπό την προϋπόθεση ότι τηρείται η διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 5 του Π.Δ. 609/1985 (ο συνολικός προϋπολογισμός της προσφοράς του διαγωνιζόμενου δεν είναι μεγαλύτερος από τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας), επιτρέπεται επιμέρους τιμές άρθρων του Τιμολογίου, είτε αναλυτικές είτε κατ’ αποκοπή, να είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες τιμές του Τιμολογίου της Υπηρεσίας.
Τα αμέσως ανωτέρω προκύπτουν από:
-  Τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 9 του Π.Δ. 609/1985, σύμφωνα με την οποία «Οι συναγωνιζόμενοι προσφέρουν τιμές συμπληρώνοντας το ασυμπλήρωτο τιμολόγιο και προϋπολογισμό, όπως στο σύστημα του προηγούμενου άρθρου χωρίς όμως καμία δέσμευση ομαλότητας». Σημειώνω, εν προκειμένω, ότι με το «σύστημα του προηγούμενου άρθρου» (άρθρο 8 του Π.Δ. 609/1985) προβλεπόταν ως παραδεκτές και ομαλές και αρνητικές τιμές (όπως προκύπτει από τον τύπο 1,10. Το. [1-Εμ], όπου Το είναι η αντίστοιχη τιμή στο Τιμολόγιο υπηρεσίας και Εμ η μέση τεκμαρτή προσφερόμενη έκπτωση). Συνεπώς θα ήταν παράδοξος ο ισχυρισμός ότι επιτρέπεται η προσφορά επιμέρους αρνητικής τιμής σε σύστημα που απαιτεί ομαλότητα των τιμών και απαγορεύεται σε σύστημα που επιτρέπει τη συμπλήρωση του τιμολογίου «χωρίς καμία δέσμευση ομαλότητας».
-  Από το γεγονός ότι επιτρέπεται ρητά στο σύστημα προσφοράς με επιμέρους ποσοστά έκπτωσης (άρθρο 7 παρ. 3 του Π.Δ. 609/1985: «……. Είναι δυνατό, σε κάποια ή κάποιες ομάδες εργασιών η προσφερόμενη έκπτωση να είναι μηδενική ή αρνητική, με την προϋπόθεση ότι η συνολική έκπτωση είναι θετική. Η τελευταία αυτή προϋπόθεση δεν ισχύει αν το ορίζει ρητά η διακήρυξη σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 5»). Σημειώνω εν προκειμένω ότι θα ήταν επίσης νομικό παράδοξο να επιτρεπόταν η προσφορά αρνητικών επιμέρους εκπτώσεων στο σύστημα του άρθρου 7, δηλαδή «όταν είναι μεγάλο το πλήθος των τιμών μονάδας με τις οποίες θα καταρτισθεί η σύμβαση» και να απαγορευόταν στο σύστημα του άρθρου 9, δηλαδή «όταν οι ποσότητες των εργασιών έχουν προμετρηθεί χωρίς κίνδυνο συμβατικών σφαλμάτων και δεν αναμένονται κατασκευαστικές αποκλίσεις» (λόγος για τον οποίο, άλλωστε, δεν απαιτείται ομαλότητα των τιμών).
Το γεγονός ότι η πρόβλεψη αυτή υπάρχει ρητά στο σύστημα του άρθρου 7 και όχι σε αυτό του άρθρου 9 οφείλεται στη νομοτεχνική διατύπωση των δύο άρθρων: Το άρθρο 7 αναφέρεται στην «προσφορά επιμέρους ποσοστών έκπτωσης» (άρα, καταρχήν, σε τιμές προσφοράς μικρότερες των τιμών της υπηρεσίας, λόγος για τον οποίο αναγκάζεται ο νομοθέτης να αναφερθεί σε μηδενικές ή αρνητικές προσφερόμενες εκπτώσεις), ενώ το άρθρο 9 σε «προσφορά τιμών» (χωρίς να αναφέρεται πουθενά ο όρος «έκπτωση» παρά μόνο όταν πρόκειται για τη συνολική έκπτωση).
Τέλος, τυχόν ισχυρισμός ότι τέτοια απαγόρευση προβλέπεται από τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 5 του Π.Δ. 609/1985 δεν προκύπτει ούτε από τη γραμματική ούτε από την τελολογική ερμηνεία αυτής της διάταξης. Με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 5 του Π.Δ. 609/1985 («Ο προϋπολογισμός της υπηρεσίας αποτελεί ένδειξη της προεκτίμησης του κόστους του έργου και ανώτατο όριο προσφοράς όταν η διακήρυξη δεν ορίζει ρητά ότι επιτρέπονται προσφορές μεγαλύτερες από τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας ή αρνητικές εκπτώσεις, ανάλογα με το εφαρμοζόμενο σύστημα υποβολής προσφοράς. Ο προϋπολογισμός μπορεί να είναι αναλυτικός ή να περιλαμβάνει κατ’ αποκοπή τίμημα για το έργο ή τμήματά του») απαγορεύεται η υποβολή συνολικής προσφοράς μεγαλύτερης από τον προϋπολογισμό της Υπηρεσίας, χωρίς να ενδιαφέρει η τυχόν προσφορά μεγαλύτερης τιμής ή αρνητικής έκπτωσης σε επιμέρους εργασίες ή τμήματα του έργου. Αυτό προκύπτει και από τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 7 του Π.Δ. 609/1985: «Είναι δυνατό, σε κάποια ή κάποιες ομάδες εργασιών η προσφερόμενη έκπτωση να είναι μηδενική ή αρνητική, με την προϋπόθεση ότι η συνολική έκπτωση είναι θετική. Η τελευταία αυτή προϋπόθεση δεν ισχύει αν το ορίζει ρητά η διακήρυξη σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 5 [δηλαδή αν το ορίζει ρητά η διακήρυξη μπορεί και η συνολική έκπτωση να είναι αρνητική]». Είναι προφανές ότι ο ίδιος ο νομοθέτης θεωρεί ότι η παρ. 3 του άρθρου 5 του Π.Δ. 609/1985 ρυθμίζει το ζήτημα της συνολικής έκπτωσης, τη θετικότητα της οποίας απαιτεί.
 
ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ